Hugo de Groot

Hugo de Groot kennen de meeste mensen als de man van de boekenkist. Hugo zat sinds 1619 voor landverraad gevangen in Slot Loevestein. Regelmatig kreeg hij een grote kist vol boeken. Hij las ze, stuurde ze terug en kreeg weer nieuwe. Op 22 maart 1621 kroop hij zelf in de kist. Zijn bewakers brachten de kist naar Gorinchem, Hugo kroop eruit en vluchtte.

Hugo was slimmer dan slim

Hugo werd in 1583 geboren in Delft. Hij was een wonderkind! Op zijn elfde ging hij al studeren aan de universiteit in Leiden. Daar werd hij begroet als de opvolger van een andere grote Nederlandse geleerde, Erasmus. De jonge De Groot bleek echt een heel bijzonder talent. Het leek alsof niets hem te moeilijk was. Hij schreef uit zijn hoofd gedichten in het Latijn en vertaalde oude boeken uit de Romeinse en Griekse tijd. Hij was heel intelligent en een groot denker. 'Het wonder van Holland', noemde de Franse koning hem in 1598.

Onthoofd en levenslang naar de gevangenis

Tot 1619 speelde Hugo een hoofdrol in de regering van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Hij was een belangrijke adviseur van raadpensionaris Van Oldenbarnevelt. Het was in de tijd van het Twaalfjarige Bestand met Spanje en er was veel ruzie tussen stadhouder Maurits en Van Oldenbarnevelt. Uiteindelijk werd Van Oldenbarnevelt door Maurits gearresteerd en onthoofd. Hugo werd gevangen gezet. Hij ontsnapte dus, maar de rest van zijn leven woonde hij in het buitenland. Hij stierf in 1645 in Rostock (Duitsland).

Holland mag alle zeeën bevaren, zei hij

Hugo stond in heel Europa bekend als groot geleerde. Na zijn vlucht werkte hij gewoon verder in het buitenland. Hij schreef veel belangrijke boeken over heel verschillende onderwerpen. Hij schreef over godsdienst, geschiedenis en rechten. In het begin kon je goed merken dat hij uit Holland kwam. Zo probeerde hij te laten zien dat Holland al sinds eeuwen de beste regeringsvorm had. Of hij schreef dat de Hollanders vrij waren om alle wereldzeeën te bevaren (Mare Liberum, de vrije zee). Om dat te bewijzen, haalde hij overal voorbeelden vandaan.

Hugo schreef over oorlog en vrede

Hugo had ook een heel ordelijke geest. Als hij ergens aan begon, bestudeerde hij eerst de boeken van alle grote geleerden voor hem. Met zijn intelligentie ordende hij de kennis die al bestond. Door het combineren van al die kennis, kreeg hij nieuwe ideeën. Dat zie je vooral in zijn boeken over recht. In 1625 schreef hij 'Over het recht van oorlog en vrede'. Daarin legt hij de basis voor het volkenrecht. Dat zijn de rechten en plichten die landen tegenover elkaar hebben.

Hugo de Groot heet ook wel Grotius

In het buitenland kennen ze Hugo de Groot vooral als de briljante rechtsgeleerde Grotius. In Nederland blijft het verhaal van de boekenkist hem achtervolgen. Samen met Van Oldenbarnevelt werd hij later het symbool van de mensen die tegen de Oranjes waren.